Belang ICT-investeringen en ICT-specialisten
Het Nederlandse bedrijfsleven investeert van alle OESO-landen na Estland, Griekenland, Zwitserland, de Verenigde Staten en Tsjechië het meest in ICT, als aandeel in de totale bruto investeringen. Ons land staat daarmee op de zesde plaats in de OESO. Vergeleken met de EU zijn er ook veel ICT-specialisten werkzaam in Nederland.
Nederland investeert veel in ICT
De investeringen in ICT als aandeel in de totale investeringen (in vaste activa) liggen in Nederland al jarenlang op een relatief hoog niveau. Denk hierbij aan de aanschaf van computers en tablets maar ook databases, software en elektronische netwerken. Van alle bruto investeringen in vaste activa investeerde het Nederlandse bedrijfsleven in 2021 zeventien procent in ICT. In 2006 was dat bijna veertien procent.
Omdat het aandeel ICT-investeringen in Nederland de laatste jaren is gedaald, neemt het verschil tussen Nederland en het OESO-gemiddelde snel af. De Verenigde Staten bleven relatief veel investeren en zij hebben een groot aandeel in het OESO-gemiddelde.
Aandeel ICT-investeringen van bruto investeringen in vaste activa (in %), Nederland en OESO, 2006-2021
| | Nederland | OESO |
|---|---|---|
| 2006 | 13,98 | 11,7 |
| 2007 | 14,52 | 11,83 |
| 2008 | 13,94 | 12,08 |
| 2009 | 14,62 | 12,85 |
| 2010 | 16,46 | 13,34 |
| 2011 | 16,08 | 13,03 |
| 2012 | 17,55 | 13,09 |
| 2013 | 19,7 | 13,18 |
| 2014 | 19,39 | 13,05 |
| 2015 | 20,11 | 13,51 |
| 2016 | 20,5 | 13,98 |
| 2017 | 18,09 | 14,19 |
| 2018 | 17,81 | 14,36 |
| 2019 | 16,98 | 14,3 |
| 2020 | 17,42 | 15,5 |
| 2021 | 17,26 | 16,1 |
Daarbij wordt in Nederland relatief veel geïnvesteerd in software en databases. In 2021 was dat veertien procent van alle investeringen in vaste activa. Van de EU-landen investeren alleen Estland en Zwitserland relatief meer in software en databases.
ICT-investeringen als aandeel van totale bruto investeringen in vaste activa (in %), Nederland en OESO, 2021
| Totale ICT-investeringen | waarvan in databases en software | |
|---|---|---|
| Estland | 19,67 | 17,18 |
| Zwitserland | 19,44 | 15,34 |
| Griekenland | 19,35 | 7,1 |
| Verenigde Staten | 18,16 | 12,46 |
| Tsjechië | 17,52 | 11,99 |
| Nederland | 17,27 | 14,21 |
| Oostenrijk | 15,85 | 11,19 |
| Verenigd Koninkrijk | 15,36 | 11,97 |
| Israël | 14,71 | 12,04 |
| Litouwen | 14,6 | 8,89 |
Bijdrage ICT aan productiviteitsgroei
Door te investeren in ICT, of meer algemeen in digitalisering, kan de arbeidsproductiviteit bij bedrijven toenemen. Bijvoorbeeld door het productieproces efficiënter in te richten met hulp van digitale middelen. Of er ontstaan nieuwe verdienmodellen door bepaalde toepassingen van ICT te benutten. In de periode 2000–2015 daalde de directe bijdrage van ICT-kapitaal aan de groei van de arbeidsproductiviteit. In 2000 was die nog zo’n 0,6 procent, maar in 2015 was die bijdrage ongeveer nul. Sindsdien fluctueert de jaarlijkse bijdrage van ICT aan de groei van de arbeidsproductiviteit.
Jaarlijkse bijdrage ICT-kapitaaldiensten aan groei van arbeidsproductiviteit in Nederland (%), 1996-2021
| ICT | niet-ICT | |
|---|---|---|
| 1996 | 0,14 | -0,48 |
| 1997 | 0,21 | -0,53 |
| 1998 | 0,38 | -0,27 |
| 1999 | 0,55 | -0,2 |
| 2000 | 0,61 | 0,26 |
| 2001 | 0,52 | 0,29 |
| 2002 | 0,44 | 0,38 |
| 2003 | 0,35 | 0,38 |
| 2004 | 0,2 | 0,19 |
| 2005 | 0,24 | -0,22 |
| 2006 | 0,18 | -0,65 |
| 2007 | 0,27 | -0,5 |
| 2008 | 0,37 | 0,35 |
| 2009 | 0,4 | 0,24 |
| 2010 | 0,23 | 0,52 |
| 2011 | 0,13 | -0,71 |
| 2012 | 0,21 | 0,23 |
| 2013 | 0,25 | 0,58 |
| 2014 | 0,18 | -0,93 |
| 2015 | 0,03 | -0,62 |
| 2016 | 0,37 | -0,25 |
| 2017 | 0,22 | -0,41 |
| 2018 | 0,11 | -0,39 |
| 2019 | -0,002 | -0,08 |
| 2020 | 0,47 | 0,89 |
| 2021* | 0,01 | -0,33 |
| 2022* | -0,04 | -0,69 |
ICT-specialisten en ICT-vacatures
In Nederland zijn in 2023 relatief meer ICT-specialisten werkzaam bij bedrijven dan gemiddeld in de meeste andere Europese landen. Nederland staat met bijna zeven procent van de werkzame beroepsbevolking in de top-5 landen van de EU-27. Zweden staat met 8,7 procent bovenaan de lijst.
ICT specialisten, top 10 2020-2023 (% van de werkzame beroepsbevolking)
| 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|
| Zweden | 7,5 | 8 | 8,6 | 8,7 |
| Luxemburg | 6,3 | 6,7 | 7,7 | 8 |
| Finland | 7,6 | 7,4 | 7,6 | 7,6 |
| Nederland | 5,9 | 6,7 | 7,2 | 6,9 |
| Estland | 6,2 | 6,2 | 6,6 | 6,7 |
| Ierland | 5,7 | 6,3 | 6,3 | 6,2 |
| Denemarken | 5,3 | 5,6 | 5,7 | 5,9 |
| Zwitserland | 5,4 | 5,5 | 5,7 | 5,7 |
| België | 5 | 5,6 | 5,6 | 5,4 |
| Cyprus | 3,1 | 3,9 | 4,6 | 5,4 |
| EU-27 | 4,3 | 4,5 | 4,6 | 4,8 |
Het is in Nederland moeilijker dan gemiddeld in Europa om geschikt personeel te vinden voor ICT-beroepen. In 2022 had 70 procent van de bedrijven in Nederland moeite om specialistische ICT-vacatures te vervullen, tegen 63 procent gemiddeld in de EU-27. Van de eerder genoemde top vijf-landen kent alleen Luxemburg een vergelijkbaar percentage moeilijk te vullen ICT-vacatures. Vergeleken met 2020 is het aandeel moeilijk te vervullen vacatures in de meeste andere landen gestegen, terwijl het aandeel in Nederland gelijk is gebleven.
Aandeel bedrijven met moeilijk te vullen vacatures voor ICT specialisten internationaal, top 10 2020-2022 (%)
| 2020 | 2022 | |
|---|---|---|
| Slovenië | 69 | 78 |
| Tsjechië | 76 | 77 |
| Duitsland | 66 | 77 |
| Luxemburg | 67 | 71 |
| Nederland | 70 | 70 |
| Malta | 67 | 69 |
| België | 59 | 69 |
| Kroatië | 68 | 68 |
| Oostenrijk | 74 | 68 |
| Albanië | 0 | 68 |
| EU-27 | 55 | 63 |