Belang ICT-investeringen en ICT-specialisten
Het Nederlandse bedrijfsleven investeert na de Verenigde Staten, Zwitserland en Tsjechië het meest in ICT van alle OESO-landen. Vergeleken met de EU zijn er ook veel ICT-specialisten werkzaam in Nederland.
Nederland investeert veel in ICT
De investeringen in ICT als aandeel in de totale investeringen (in vaste activa) liggen in Nederland al jarenlang op een relatief hoog niveau. Denk hierbij aan de aanschaf van computers, tablets maar ook hardware, databases, software en elektronische netwerken. Van alle bruto investeringen in vaste activa investeerde het Nederlandse bedrijfsleven in 2021 negentien procent in ICT. In 2006 was dat nog ruim twaalf procent. In 2021 was het aandeel ICT-investeringen na de Verenigde Staten, Zwitserland en Tsjechië in Nederland het hoogste.
Hoewel Nederland jarenlang structureel een hoger aandeel had, is het verschil tussen Nederland en het OESO-gemiddelde in 2021 nagenoeg nihil. In Nederland liep het aandeel ICT-investeringen in de totale investeringen in de periode 2016-2019 iets terug. De Verenigde Staten bleef relatief veel investeren en die heeft een groot aandeel in het OESO-gemiddelde.
Aandeel ICT-investeringen van bruto investeringen in vaste activa (in%), Nederland en OESO, 2006-2021
| | Nederland | OESO |
|---|---|---|
| 2006 | 12,37% | 9,41% |
| 2007 | 13,03% | 10,08% |
| 2008 | 12,92% | 10,83% |
| 2009 | 14,03% | 11,80% |
| 2010 | 15,86% | 12,47% |
| 2011 | 15,86% | 12,47% |
| 2012 | 17,48% | 12,91% |
| 2013 | 19,66% | 13,26% |
| 2014 | 19,36% | 13,57% |
| 2015 | 20,10% | 14,32% |
| 2016 | 20,40% | 14,87% |
| 2017 | 18,42% | 15,44% |
| 2018 | 18,13% | 16,08% |
| 2019 | 17,70% | 16,65% |
| 2020 | 18,48% | 17,93% |
| 2021 | 19,06% | 18,58% |
Wat opvalt: in Nederland wordt relatief veel geïnvesteerd in software en databases. In 2021 was dat vijftien procent van alle investeringen in vaste activa. Van de EU-landen investeert alleen Frankrijk relatief meer in software en databases.
ICT-investeringen als aandeel van totale bruto investeringen in vaste activa, Nederland en OESO, 2021 (in %)
| Totale ICT-investeringen | waarvan in databases en software | |
|---|---|---|
| Verenigde Staten | 24,94% | 15,52% |
| Zwitserland | 20,66% | 15,65% |
| Tsjechië | 20,18% | 13,71% |
| Nederland | 19,06% | 15,06% |
| Frankrijk | 18,98% | 16,48% |
| Israël | 15,31% | 11,13% |
| Japan | 13,41% | 7,34% |
| Slovenië | 13,14% | 7,07% |
| België | 12,62% | 7,15% |
| Italië | 12,59% | 8,39% |
| Canada | 12,05% | 7,54% |
| Finland | 9,04% | 6,98% |
| Hongarije | 8,41% | 5,49% |
| Australië | 8,39% | 5,29% |
| Slowakije | 8,23% | 4,45% |
| Duitsland | 7,85% | 4,16% |
| IJsland | 7,17% | 5,01% |
| Mexico | 6,73% | 0,31% |
Bijdrage ICT aan productiviteitsgroei
Door te investeren in ICT, of meer algemeen in digitalisering, kan de arbeidsproductiviteit bij bedrijven toenemen. Bijvoorbeeld door het productieproces efficiënter in te richten met hulp van digitale middelen. Of er ontstaan nieuwe verdienmodellen door bepaalde toepassingen van ICT te benutten. In de periode 2000–2015 daalde de directe bijdrage van ICT-kapitaal aan de groei van de arbeidsproductiviteit. In 2000 was die nog zo’n 0,6 procent, maar in 2015 was die bijdrage ongeveer nul. Hoewel de grootte nogal fluctueert, levert ICT-kapitaal de laatste jaren weer een bijdrage aan productiviteit.
Jaarlijkse bijdrage ICT-kapitaaldiensten aan groei van arbeidsproductiviteit in Nederland (%), 1996-2021
| ICT | niet-ICT | |
|---|---|---|
| 1996 | 0,14 | -0,48 |
| 1997 | 0,21 | -0,53 |
| 1998 | 0,38 | -0,27 |
| 1999 | 0,55 | -0,2 |
| 2000 | 0,61 | 0,26 |
| 2001 | 0,52 | 0,29 |
| 2002 | 0,44 | 0,38 |
| 2003 | 0,35 | 0,38 |
| 2004 | 0,2 | 0,19 |
| 2005 | 0,24 | -0,22 |
| 2006 | 0,18 | -0,65 |
| 2007 | 0,27 | -0,5 |
| 2008 | 0,37 | 0,35 |
| 2009 | 0,4 | 0,24 |
| 2010 | 0,23 | 0,52 |
| 2011 | 0,13 | -0,71 |
| 2012 | 0,21 | 0,23 |
| 2013 | 0,25 | 0,58 |
| 2014 | 0,18 | -0,93 |
| 2015 | 0,03 | -0,62 |
| 2016 | 0,37 | -0,25 |
| 2017 | 0,22 | -0,41 |
| 2018 | 0,11 | -0,39 |
| 2019 | -0,002 | -0,08 |
| 2020* | 0,39 | 0,73 |
| 2021* | 0,03 | -0,32 |
ICT-specialisten en ICT-vacatures
In Nederland zijn in 2022 relatief meer ICT-specialisten werkzaam bij bedrijven dan gemiddeld in de meeste andere Europese landen. Nederland staat met iets meer dan 7 procent van de werkzame beroepsbevolking in de top 5 landen van de EU-27. Zweden staat met 8,6 procent bovenaan de lijst.
ICT specialisten, top 10 2021-2022 (% van de werkzame beroepsbevolking)
| % ICT-specialisten 2020 | % ICT-specialisten 2021 | % ICT-specialisten 2022 | |
|---|---|---|---|
| Zweden | 7,5 | 8 | 8,6 |
| Luxemburg | 6,3 | 6,7 | 7,7 |
| Finland | 7,6 | 7,4 | 7,6 |
| Nederland | 5,9 | 6,7 | 7,2 |
| Estland | 6,2 | 6,2 | 6,6 |
| Ierland | 5,7 | 6,3 | 6,2 |
| Denemarken | 5,3 | 5,6 | 5,7 |
| België | 5 | 5,6 | 5,6 |
| Duitsland | 4,7 | 4,9 | 5 |
| Oostenrijk | 4,5 | 4,5 | 5 |
| EU-27 | 4,3 | 4,5 | 4,6 |
Het is in Nederland moeilijker dan gemiddeld in Europa om geschikt personeel te vinden voor ICT-beroepen. In 2022 had 70 procent van de bedrijven in Nederland moeite om specialistische ICT-vacatures te vervullen, tegen 63 procent gemiddeld in de EU-27. Van de eerder genoemde top 5 landen kent alleen Luxemburg een vergelijkbaar percentage moeilijk te vullen ICT-vacatures. Vergeleken met 2020 is het aandeel moeilijk te vervullen vacatures in de meeste andere landen gestegen, terwijl het aandeel in Nederland gelijk is gebleven.
Aandeel bedrijven met moeilijk te vullen vacatures voor ICT specialisten internationaal, top 10 2020-2022 (%)
| % bedrijven met moeilijk te vullen vacatures voor ICT specialisten-2020 | % bedrijven met moeilijk te vullen vacatures voor ICT specialisten-2022 | |
|---|---|---|
| Slovenië | 69% | 78% |
| Tsjechië | 76% | 77% |
| Duitsland | 66% | 77% |
| Luxemburg | 67% | 71% |
| Nederland | 70% | 70% |
| Malta | 67% | 69% |
| België | 59% | 69% |
| Kroatië | 68% | 68% |
| Oostenrijk | 74% | 68% |
| Albanië | 68% | |
| EU-27 | 55% | 63% |