Subsidieregeling Strategische Belangrijke Onderzoeksprogramma's (SBO)

In het kort

• Het gaat om een subsidie vanuit het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) voor strategisch belangrijke onderzoeksprogramma’s van de onderzoeksinstituten Wetsus en Holst en een subsidie vanuit het ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij (LNV) voor het Louis Bolk Instituut (LBI).
• Deze onderzoeksinstituten zijn als ‘reguliere onderzoeksinstituten’ aangewezen als subsidieontvangers in het kader van de SBO-regeling.
• EZK-subsidie bedraagt in totaal 23,6 miljoen euro voor de periode 2023 t/m 2027.
• LNV-subsidie voor het LBI bedroeg 1,6 miljoen euro in 2023.

Hoe werkt het?

Het onderzoeksprogramma van een regulier onderzoeksinstituut bevat een aantal voor de rijksoverheid belangrijke doelstellingen. Het is gericht op:

• De ontwikkeling, toepassing en verspreiding van kennis voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Op welke maatschappelijke vraagstukken de focus zal liggen, is onder meer afhankelijk van het ministerie dat de subsidie verstrekt.
• Het vergroten van de innovatiekracht van Nederland door het ontwikkelen van vernieuwende producten en diensten in verhouding tot de internationale stand van onderzoek of techniek, ook wel innovatieve bedrijvigheid. Het gaat hierbij om de mate van vernieuwing en versterking van de Nederlandse kennis en innovatiepositie die het onderzoeksprogramma teweegbrengt.
• Het breed verspreiden van kennis voor de brede implementatie en toepassing van de ontwikkelde producten of diensten binnen in Nederland gevestigde ondernemingen en/of maatschappelijke organisaties (het verbeteren van het verdienvermogen).

Deze doelstellingen moeten bijdragen aan het versterken van de kennisbasis van de onderzoeksinstituten. Zo worden zij een aantrekkelijke partner voor andere kennisinstellingen en innovatieve ondernemingen en/of maatschappelijke organisaties om (inter)nationaal mee samen te werken.

Voorwaarden

• Het onderzoeksprogramma duurt maximaal vijf jaar.
• Het onderzoeksinstituut en onderzoeksprogramma is aangewezen door EZK (of een ander ministerie) om subsidie te ontvangen via deze regeling.

Zie ook
Subsidieregeling Strategische Belangrijke Onderzoeksprogramma's (SBO) (rvo.nl)

Om welke bedragen gaat het?

Het gaat om een subsidie vanuit het ministerie van EZK van in totaal tien miljoen euro voor Holst en een subsidie van 13,6 miljoen euro voor Wetsus voor de periode 2023 t/m 2027.

Het Louis Bolk Instituut ontving 1,6 miljoen euro in 2023 vanuit het ministerie van LNV.

Wie profiteren ervan?

De onderzoeksinstituten Wetsus, Holst centre en het Louis Bolk Instituut zijn als ‘reguliere onderzoeksinstituten’ aangewezen als subsidieontvangers in het kader van de SBO-regeling.

De subsidieregeling gaat uit van twee verschillende groepen onderzoeksinstituten, waarvan slechts één groep - reguliere onderzoeksinstituten – op dit moment in aanmerking komt voor subsidie.

Reguliere onderzoeksinstituten zijn aangewezen door de minister van Economische Zaken en Klimaat als reguliere uitvoerders van strategisch belangrijke onderzoeksprogramma’s. Uit een eerder uitgevoerde inventarisatie bleek dat er al een langdurige financiële relatie tussen de overheid en bepaalde onderzoeksinstituten is. De financiële ondersteuning aan deze onderzoeksinstituten vond tot nu toe vooral plaats via tijdelijke oplossingen zoals incidentele maatwerk subsidiebeschikkingen en opdrachtverleningen.

Niet-reguliere onderzoeksinstituten zijn niet door de minister aangewezen als reguliere uitvoerders van strategisch belangrijke onderzoeksprogramma’s. Aan een niet-regulier onderzoeksinstituut kan wel subsidie verleend worden wanneer de verwachting is dat het onderzoeksinstituut ten minste eenmalig via een bepaald gesubsidieerd onderzoeksprogramma een belangrijke en/of substantiële bijdrage kan leveren aan de doelstellingen van de SBO. In dat geval wordt er een tender opengesteld.
De beoordeling óf het onderzoeksprogramma van niet-reguliere onderzoeksinstituten bijdraagt aan de doelstellingen van de SBO loopt volgens rangschikkings- en toegangscriteria. De tender opent alleen als er voldoende potentiële belangstelling en voldoende budget beschikbaar is voor de niet-reguliere onderzoeksinstituten.

Voorbeelden van projecten

Met de subsidie voeren Wetsus, Holst en LBI diverse strategisch belangrijke onderzoeksprogramma’s uit.

Onderzoeksprogramma Wetsus ‘Kennisbasis watertechnologie’

Op het gebied van de thema’s:

• ‘Duurzaam water’, gericht op de ontwikkeling van duurzame watertechnologie, bijvoorbeeld het verminderen van het gebruik van chemicaliën bij zuiveringsprocessen in de waterketen.
• ‘Gezonde omgeving’, voor een betere grip op betrouwbaarheid van waterzuiverings-processen en waterinfrastructuur met behulp van onder meer Artificial Intelligence (AI).
• ‘Herwinning grondstoffen’, gericht op het mogelijk maken van terugwinning van onder meer polymeren, macro- en micronutriënten, energie en metalen vanuit water- en afvalstromen.
• ‘Weerbaarheid tegen droogte’, voor het herstel van balans in de watercyclus.

Holst Centre

• Onderzoeksprogramma ‘Gezondheid en vitaliteit’, voor de ontwikkeling van draagbare draadloze systemen of wearables voor het bemeten van vitale functies van het lichaam, met name door:
  • De ontwikkeling van slimme systemen (ingestibles en implantables) die het lichaam ingaan om relevante informatie te ontsluiten en nieuwe behandelingen mogelijk te maken.
  • Het ontwikkelen van slimme systemen voor buiten het lichaam (invisibles) die naast een aantal (voor wearables) gebruikelijke parameters ook informatie over de omgeving verzamelen waarin men zich bevindt.
• Onderzoeksprogramma ‘Edge’, voor de ontwikkeling van technologieën die nodig zijn voor slimme draadloze sensorsystemen met minder energie gebruikende communicatie en data verwerking (EdgeAI). Daarmee kan data gemeten en verwerkt worden die zich dichtbij de gebruiker of relevante omgeving bevindt om zo sneller te kunnen acteren op de daaruit voortkomende informatie, waaronder de ontwikkeling van sensor-functionaliteit en methoden voor afstand/locatiebepaling.

Louis Bolk Instituut
Het onderzoeksprogramma ‘Systeemonderzoek’ omvat:

• Methodologisch systeemonderzoek met een integrale aanpak, gericht op de ontwikkeling van beleids- en praktijkrelevante kennis voor het verduurzamen van landbouw- en voedselsystemen;
• Onderzoek naar gezonde voedselsystemen, gericht op de ontwikkeling van beleids- en praktijkrelevante kennis om de verschillende schakels van landbouw- en voedselsystemen met elkaar te verbinden, waaronder mede begrepen de verbinding van adequate bodemkwaliteit met, voor zover van toepassing achtereenvolgens, plant, dier, gewas en eindproduct voor de afzetmarkt met consumenten;
• Onderzoek naar verbinding van natuur en landbouw, gericht op de ontwikkeling van beleids- en praktijkrelevante kennis ter verbetering van de basiskwaliteit van de natuur in het landschappelijke gebied, waaronder met name begrepen de verbinding van de aanwezige natuur op de landbouwgrond van een landbouwonderneming met de inzet van de agrobiodiversiteit voor de rendabele bedrijfsvoering.

Wat heeft het opgeleverd?

Voor eind 2028 zal een evaluatie plaatsvinden van de onderzoeksprogamma’s van Wetsus en Holst.