Indirecte kostencompensatie ETS (IKC-regeling)
Het ETS verplicht elektriciteitsproducenten om emissierechten te kopen voor hun uitstoot. De kosten hiervan berekenen zij door in de elektriciteitsprijzen. De IKC-regeling voorkomt dat bedrijven die door ETS een hogere energierekening hebben, hun productie verplaatsen naar een land buiten de EU, waardoor weglek met bijbehorende klimaatschade kan ontstaan.
In het kort
- De IKC-regeling biedt financiële compensatie over het voorgaande jaar (2021) aan bedrijven in sectoren die worden geacht te zijn blootgesteld aan een risico op carbon leakage als gevolg van indirecte kosten ETS
- In het jaar 2022 hebben 59 bedrijven uit verschillende sectoren aanspraak gemaakt op de IKC-regeling.
- De betreffende sectoren zijn voornamelijk papier/karton, metaal, en chemie.
- IKC totaal: over de periode 2017 tot en met 2023 ontvingen Nederlandse deelnemers in totaal 473 miljoen euro.
Hoe werkt het?
Het emissiehandelssysteem (EU ETS) leidt tot extra inkomsten voor EU-lidstaten en voor extra kosten voor bedrijven. Sommige industriesectoren opereren op een mondiale markt. De IKC-regeling is erop gericht om sectoren die veel elektriciteit gebruiken, zoals de aluminium-, ijzer-, papier-, waterstof en zinksector, te compenseren voor de door elektriciteitsproducenten doorberekende CO2-emissiekosten (“indirecte CO2-kosten”). Deze kosten kunnen die sectoren niet (volledig) doorberekenen aan hun klanten. Met compensatie wordt voorkomen dat door verplaatsing van productie naar buiten de EU, CO2-emissies en werkgelegenheid weglekken naar landen waar emissies niet zijn beprijsd. De IKC-regeling mitigeert dus het mondiale weglekrisico dat het regionale ETS van nature met zich meebrengt. Daarnaast stelt de IKC-regeling als voorwaarde dat ten minste 50 procent van de subsidie geïnvesteerd moet worden in maatregelen voor CO2-vermindering. Voor elk jaar dat er subsidie gegeven wordt, moeten deze maatregelen zorgen voor minimaal drie procent minder CO2-uitstoot in 2030 vergeleken met 2020 (dat betekent dat als er vijf jaar subsidie gegeven wordt er minimaal 15% gereduceerd moet worden). Bedrijven hebben tot 31 december 2030 de tijd om deze CO2-reductie te realiseren.
Met de IKC-regeling wordt (een deel van) het ontstane concurrentienadeel als gevolg van de hoge elektriciteitskosten voor de stroom-intensieve industrie gecompenseerd, met als doel om geëlektrificeerde bedrijven in Nederland te behouden; bedrijven in Nederland te stimuleren hun elektrificatie-investeringsbeslissingen hier te doen, en de energietransitie verder te faciliteren.
De bedrijven die in aanmerking komen behoren tot een bedrijfstak met risico op zogenoemde koolstofweglek ('carbon leakage'). Er is sprake van carbon leakage als productie met bijhorende CO2-uitstoot zich verplaatst van binnen de EU naar buiten de EU vanwege de extra lasten en kosten van het Europese emissiehandelssysteem. De in aanmerking komende bedrijfstakken zijn gegeven in bijlage 1 van de EU-richtsnoeren en bijlage 4.4.1 van de subsidieregeling IKC-ETS.
Zie ook:
Subsidieregeling Indirecte kostencompensatie ETS (IKC-ETS) (rvo.nl)
Om welke bedragen gaat het?
- 2023: De IKC-regeling is niet opengesteld in 2023.
- 2024: Het totaalbudget voor de subsidieregeling IKC ETS over 2024 bedraagt ongeveer 186 miljoen euro.
Uitgekeerd IKC bedrag (2017-2023)
| Uitgekeerd bedrag | ||
|---|---|---|
| 2017 | 53476834 | |
| 2018 | 36903023 | |
| 2019 | 40304642 | |
| 2020 | 110082843 | |
| 2021 | 172739000 | |
| 2022 | 59801596 | |
| 2023 | 0 | |
Wie profiteren ervan?
In totaal vallen ongeveer 60 industriële bedrijven onder de IKC-regeling, waarvan het grootste deel onder de sectoren papier/karton, metaal en chemie valt.
Wat heeft het opgeleverd?
De IKC-regeling levert een belangrijke bijdrage aan het vestigingsklimaat en speelveld van de elektriciteitsintensieve industrie in Nederland.